Jaguar E-type – 50 urodziny ikony lat sześciesiątych

Rzadko kiedy samochód wzbudza entuzjazm zarówno ekspertów z dziedziny motoryzacji, jak i szerokiej opinii publicznej. Jaguarowi E-Type to się udało. Dlatego bez dyskusji zasługuje na miano ikony lat 60.

Lata 60. XX wieku to czas niespokojny i twórczy. Zawirowania polityczne, kryzys kubański i gwiezdne wojny sprawiły, że w kontrze zaczęły rozwijać się nowe ruchy społeczne. Społeczeństwo permisywne i obywatelskie nieposłuszeństwo owocują poczuciem wolności oraz bezgranicznej tolerancji. Ludzie są optymistyczni i pełni wiary w lepsze jutro. Widać to również w sztuce i designie. Pop-art rozkwita, a Andy Warhol tworzy najsłynniejsze dzieła. Sztuka jest pełna kolorów i swobody. Wzornictwo przemysłowe z optymizmem wykorzystuje najnowsze technologie. Twórcy działają w przeświadczeniu, że postęp daje ludziom większą swobodę i możliwości rozwoju. W tym okresie powstaje także kultowy Jaguar E-type, który stał się symbolem Wielkiej Brytanii podobnie jak muzyka The Beatles czy Rolling Stones.

Kiedy Sir William Lyons, założyciel firmy Jaguar, zaprezentował w 1961 roku na Geneva Motor Show w Szwajcarii model E-type, zachwycił nim wszystkich obecnych. Sam Enzo Ferrari, włoski producent samochodów, urzeczony jego linią ochrzcił go „najpiękniejszym samochodem, jaki kiedykolwiek powstał”. Miesiąc później model coupé oraz roadster zostały zaprezentowane na New York Auto Show, gdzie podbiły serca Amerykanów. Jaguar E-type był pełen innowacji – zaawansowana konstrukcja zapożyczona z przemysłu lotniczego sprawiła, że samochód był lżejszy i szybszy od dotychczasowych, a niezależne zawieszenie z samochodów wyścigowych zrewolucjonizowało rynek motoryzacyjny. Niezależne tylne zawieszenie, zaprojektowane przez inżyniera Boba Knighta, zapewniało stały kontakt kół z nawierzchnią i izolowało wnętrze samochodu od drgań i wibracji. Ta innowacja, użyta pierwszy raz w modelu E-type została zaadoptowana w kolejne modele Jaguara. Nowością konstrukcyjną były także hamulce tarczowe na wszystkich kołach. Typ E wyposażony był ponadto w sześciocylindrowy, rzędowy silnik 3,8 o mocy 265 KM. Poważnych, mechanicznych modyfikacji dokonano po 1970 roku w Serii III. Kultowy model otrzymał wtedy silnik V12 o pojemności 5300 ccm i mocy 272 KM. „E-type o lata świetlne wyprzedzał swoje czasy” – podsumowuje Nick Valéry, felietonista The Economist, miłośnik i entuzjasta motoryzacji.

Największym atutem Jaguara E-type, który przyciągnął tłumy na Targach w Genewie, była jednak odważna i uwodzicielska linia. Subtelne wypukłości i zmysłowy kształt nie były kaprysem, a wynikiem starannych obliczeń Malcolma Sayera, czołowego projektanta Jaguara tamtego okresu. To matematyka określiła charakterystyczną, opływową bryłę samochodu. Jaguar E-type dodatkowo posiadał szerszy rozstaw osi i łagodniejszy kąt przedniej szyby. Był jak powiew świeżego powietrza na rynku motoryzacyjnym po mrocznych, powojennych latach. Wśród entuzjastów tego modelu znalazły się gwiazdy tamtych lat: Roy Orbison czy John and Michelle Phillips, autorzy hitu lat sześćdziesiątych – „California Dreamin’”. SłuchajZapis fonetyczny

Do dziś Jaguar E-type powszechnie uważany jest za jeden z najpiękniejszych samochodów na świecie. Zajął pierwsze miejsce w rankingu The Daily Telegraph stu najpiękniejszych samochodów wszechczasów. Opalizujący, ciemnoniebieski E-type jest także jednym z sześciu samochodów wystawionych obok prac Edvarda Muncha, Pablo Picassa, Claude Moneta w Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MoMA) w Nowym Jorku.